ปัญหาโรคอ้วนไม่ได้เป็นที่น่าหนักใจเพียงเฉพาะในวัยผู้ใหญ่เท่านั้น แต่เด็กรุ่นใหม่ๆที่พบเจอกับภาวะน้ำหนักเกินก็ถือเป็นปัญหาที่ควรเร่งแก้ไขในลำดับแรกๆเช่นเดียวกัน ก่อนที่เขาจะประพฤติปฏิบัติตนจนติดเป็นนิสัยด้านการบริโภคแบบผิดๆ และกลายเป็นผู้ใหญ่ที่อ้วนเมื่ออายุมากขึ้นนั่นเอง

    โรคอ้วนคือการที่ร่างกายมีไขมันสะสมมากเกินไป โดยเด็กที่เป็นโรคอ้วนจะต้องมีน้ำหนักเกินกว่าน้ำหนักมาตรฐาน 20% เมื่อเปรียบเทียบตามเกณฑ์อายุและส่วนสูง ซึ่งแม้ว่าบางคนอาจจะมองว่าเด็กที่อ้วนท้วนสมบูรณ์ คือ เด็กที่ได้รับการเลี้ยงดูมาเป็นอย่างดี แต่ในความเป็นจริงแล้ว การเลี้ยงดูจนเด็กมีน้ำหนักที่เกินเกณฑ์มาตรฐานกลับเป็นสิ่งที่ผิด และไม่ควรอย่างยิ่งที่จะปล่อยให้เป็นปัญหาเช่นนี้ต่อเนื่องยาวนาน เพราะน้ำหนักที่เพิ่มขึ้นมานี้ ถือเป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่จะส่งผลให้เด็กเกิดปัญหาทางสุขภาพได้ไม่แพ้กับที่พบในผู้ใหญ่เลย

    ปัญหาสุขภาพที่กล่าวถึง เช่น โรคเบาหวาน โรคหัวใจ โรคความดันโลหิตสูง โรคเส้นเลือดสมองแตก หรือโรคข้อกระดูก ล้วนแต่เป็นโรคที่มีโอกาสเกิดขึ้นในเด็กที่มีความอ้วนมากๆทั้งสิ้น ซึ่งแม้ว่าโรคร้ายบางอย่างอาจจะดูเหมือนเป็นสิ่งที่ไกลตัวเกินกว่าที่เด็กเล็กๆจะมีโอกาสเป็นได้ แต่เชื่อเถอะค่ะว่าปัจจัยเรื่องน้ำหนักที่มากเกินกว่ามาตรฐานนี้ ถือเป็นเหตุปัจจัยสำคัญที่ช่วยเร่งให้เกิดปัญหาได้เร็วมากขึ้นกว่าเดิม นอกเหนือจากโรคร้ายๆแล้ว ความอ้วนยังมีผลต่ออาการอื่นๆ เช่น การนอนกรน การหยุดหายใจชั่วขณะในขณะหลับ ปัญหาการทรงตัว และการแตกเนื้อหนุ่มสาวเร็วกว่าวัยอันควร เป็นต้น โดยอาการที่พบบ่อยและถือเป็นอาการที่น่าเป็นห่วงมากๆสำหรับเด็กอ้วน ก็คือ “การเกิดภาวะต้านอินซูลิน” ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญก่อนจะทำให้เกิดโรคเบาหวาน ประเภทที่ 2 ซึ่งปัญหานี้นับเป็นปัญหาที่พบได้บ่อยมากขึ้นทั้งในเด็กและวัยรุ่น

    นอกเหนือจากปัญหาสุขภาพทางกายแล้ว เด็กอ้วนยังอาจต้องพบเจอกับภาวะทางจิตใจ ทั้งความรู้สึกไม่มั่นใจในตนเอง อาจถูกเพื่อนล้อ กลั่นแกล้ง หรือโดนแยกออกจากเพื่อนฝูง ซึ่งเป็นหนึ่งในปัญหาที่ทำให้เด็กมีปมด้อยได้
สำหรับปัจจัยที่ทำให้เด็กไทยเกิดความอ้วนที่มากขึ้นก็เป็นเพราะ พฤติกรรมการกิน การขาดการออกกำลังกาย หรือสาเหตุด้านกรรมพันธุ์ ซึ่งไม่ว่าจะเป็นเพราะสาเหตุอันใด ปัญหาเหล่านี้ไม่ใช่สิ่งที่แก้ไขกันไม่ได้ เพียงแต่ต้องมีวินัยในการควบคุมตัวเองให้ดี ซึ่งต้องได้รับความร่วมมือทั้งจากเด็กและตัวผู้ปกครอง
เด็กที่อ้วนไม่จำเป็นต้องเป็นผู้ใหญ่ที่อ้วนเสมอไป อย่างไรก็ดี ถ้าเด็กไม่มีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมบางอย่าง โดยเฉพาะการเพิ่มการออกกำลังกาย และรับประทานอาหารให้สมดุล ก็อาจมีความเสี่ยงให้เกิดอันตรายต่างๆได้ การทราบถึงวิธีการปฏิบัติตัวที่ถูกต้องจึงเป็นหนึ่งสิ่งที่ควรทำให้ได้เป็นอย่างยิ่ง

    ข้อแนะนำสำหรับเด็กที่มีน้ำหนักเกิน คือการพยายามทำตามข้อปฏิบัติ ดังต่อไปนี้

     ประการแรกคือการเพิ่มสัดส่วนการรับประทานผักและผลไม้ให้มากขึ้น และลดสัดส่วนของแป้งและไขมันให้น้อยลง อีกทั้งต้องพยายามควบคุมให้บุตรหลานรับประทานอาหารให้เป็นเวลา ไม่กินจุบกินจิบบ่อยๆ ส่วนเครื่องดื่มก็ควรหลีกเลี่ยงจำพวกที่เป็นน้ำอัดลม น้ำหวาน หรือน้ำผลไม้ที่มสัดส่วนของน้ำตาลสูงๆอย่างไรก็ดี ผู้ปกครองไม่ควรจะออกคำสั่งบังคับบุตรหลานของตนมากจนเกินไป เพราะนั้นจะทำให้เด็กเกิดความรู้สึกต่อต้าน จนทำให้เด็กต้อง “แอบ” กิน เองภายหลังได้ ในขณะเดียวกัน ก็ต้องไม่ปล่อยให้เด็กกินได้มากเท่าที่อยากจะกิน เพราะเด็กอาจจะยังไม่สามารถรับรู้ถึงสัญญาณเตือนด้านความอิ่มของตนเองได้ จนเป็นผลให้พวกเขากินอิ่มมากจนติดเป็นนิสัยในที่สุด

    อีกหนึ่งวิธีคือ การกำหนดให้ทุกคนในครอบครัว รับประทานอาหารที่โต๊ะอาหารเท่านั้น ไม่ว่าจะเป็นมื้อหลักหรืออาหารว่าง อีกทั้งไม่ควรเปิดโทรทัศน์ขณะที่เด็กกำลังรับประทาน เพื่อเพิ่มสมาธิให้เด็กจดจ่อและตั้งใจรับประทานให้เสร็จก่อน ซึ่งวิธีนี้จะช่วยเด็กรับรู้ถึงสัญญาณความอิ่มได้ดีกว่าการรับประทานไปด้วยดูโทรทัศน์ไปด้วยในเวลาเดียวกัน

    นอกเหนือจากเรื่องการรับประทานอาหารแล้ว ก็ต้องมีการออกกำลังกายที่พอเหมาะพอดี เพราะเด็กสมัยนี้มักถูกสื่อทั้งทางโทรโทศน์หรืออินเตอร์เนตชักนำอยู่เสมอ ซึ่งส่งผลให้เด็กใช้เวลาอยู่กับหน้าจอโทรทัศน์ คอมพิวเตอร์ หรืออุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์อื่นๆนานเกินไป ทางแก้ไขที่ดี จึงเป็นการกำหนดระยะเวลาช่วงนี้ให้จำกัด และเบี่ยงเบนให้เด็กไปทำกิจกรรมอื่นๆที่มีการได้ออกแรง หรือใช้กำลังกายให้มากยิ่งขึ้นแทน

    การที่เด็กได้เรียนรู้การกินอาหารที่มีประโยชน์ในปริมาณที่เหมาะสม ออกกำลังกายได้อย่างพอเหมาะพอควร โดยมีพ่อแม่เป็นตัวอย่างที่ดี จะช่วยให้เด็กมีพัฒนาการด้านการเจริญเติบโตทั้งความสูง และรูปร่างที่ถูกต้องเหมาะสม อีกทั้งยังช่วยให้เกิดความแข็งแรงและไม่เกิดโรคต่อร่างกายได้ง่ายกว่าเด็กอ้วนด้วย

    ดังนั้น ใครที่กำลังกลัวว่าเด็กน้อยจะเติบโตมาด้วยโรคอ้วนหรือไม่ ก็ควรอย่างยิ่งที่จะควบคุมอาหารการกิน หรือพฤติกรรมการใช้ชีวิตตามที่เราได้แนะนำไปแล้วข้างต้น การปฏิบัติตัวให้เป็นไปตามแบบแผนที่เหมาะสมโดยไม่เคร่งครัดจนเกินไป จะมีผลให้เด็กน้อยเจริญเติบโตได้อย่างสมบูรณ์แข็งแรง และไม่มีปัญหาโรคอ้วนมากวนใจคุณอีกต่อไป