เชื่อว่าหากเอ่ยถึง ‘นมวัว’ ทุกคนก็คงรู้จักและคุ้นเคยกับนมชนิดนี้เป็นอย่างดี เพราะเป็นชนิดของนมที่มีความพูกพันกับเรามาตั้งแต่แรกเกิดแล้ว แต่หากกล่าวถึงนมอีกหนึ่งชนิดที่เป็นโปรตีนที่ได้มาจากสัตว์เช่นกัน ที่มีชื่อเรียกว่า “นมแพะ” อาจจะฟังแปลกหูไปสักนิด แต่ทราบหรือไม่ค่ะว่า นมชนิดนี้ก็มีประโยชน์ที่ดีไม่แพ้กับนมวัวเลยเช่นกัน

นมแพะ คือ คู่แข่งหน้าใหม่ที่เข้ามาสู่ตลาดน้ำนมของบ้านเรามากยิ่งขึ้น แต่สำหรับใครที่ยังไม่เคยรับรู้ถึงสรรพคุณของนมประเภทนี้ ก็คงไม่กล้าพอที่จะลองเสี่ยงชิมหรือให้ลูกตัวเองชิมนมชนิดนี้เสียเท่าไร ซึ่งหากคุณก็เป็นอีกหนึ่งคนที่กำลังมีความกังวลนี้อยู่ ขยับเข้ามาฟังประโยชน์ของนมชนิดนี้ใกล้ๆกันก่อนสิค่ะ แล้วจะได้รู้ว่า “นมแพะ” มันดีจริงหรือไม่
หากพิจารณาถึงที่มาของนมแพะ จะทราบว่านมแพะมีระบบการให้น้ำนมเช่นเดียวกับน้ำนมมนุษย์ ที่เรียกว่า ‘Apocrine Secretion Process’ ซึ่งมีผลทำให้นมแพะมีความใกล้เคียงกับนมแม่ค่อนข้างมาก อีกทั้งยังมีสัดส่วนของโปรตีนชนิดต่างๆ ที่ใกล้เคียงกับนมแม่มากกว่านมวัว ทำให้เมื่อเด็กทารกรับประทานเข้าไปจะทำให้มีโอกาสเกิดอาการท้องอืดหรือท้องเฟ้อได้น้อยกว่า มากไปกว่านั้น ในนมแพะยังมีโปรตีนสำคัญอย่าง “เบต้าเคซีน (β-casein)” ในปริมาณสูง แต่กลับมี “แอลฟ่าเคซีน (α-casein)” ในปริมาณต่ำ ซึ่งคุณสมบัติที่กล่าวมานี้ ก็ยิ่งส่งเสริมให้ร่างกายของมนุษย์สามารถย่อยนมแพะได้ง่ายกว่านมวัวด้วย และเมื่อร่างกายของมนุษย์สามารถย่อยโปรตีนเหล่านี้ให้เป็นกรดอะมิโนที่ร่างกายต้องการได้ง่าย ก็จะทำให้สามารถดูดซึมเอาสารอาหารไปใช้ประโยชน์ได้ง่ายและรวดเร็วกว่า แถมยังไม่เกิดอาการท้องอืดเนื่องจากนมไม่ย่อยด้วย
ทีนี้ เรามาลองพิจาณาถึงสารอาหารสำคัญที่พบในนมแพะกันบ้างว่าจะมีเทียบเคียงกับนมวัวได้หรือไม่ เมื่อเราเอานมแพะไปวิเคราะห์องค์ประกอบทางโภชนาการ ก็จะพบว่า ในนมแพะมีสารอาหารที่สำคัญหลายประการที่ไม่ต่างจากนมวัวเลย ไม่ว่าจะเป็น ‘วิตามินเอ (Vitamin A) ช่วยในการมองเห็น ‘เออาร์เอ (ARA)’ ที่เป็นองค์ประกอบสำคัญของระบบประสาทส่วนกลาง ช่วยพัฒนาสมอง และส่งเสริมการมองเห็น ‘โอเมก้า 3,6(Omega 3,6) ช่วยพัฒนาเซลส์สมอง ‘ทอรีน (Taurine)’ ช่วยพัฒนาการทำงานของจอประสาทตา ‘โคลีน (Choline)’ ช่วยพัฒนาการเรียนรู้และความทรงจำ หรือ ‘วิตามินบี 12 (Vitamin B12)’ ที่ช่วยในการทำงานของระบบประสาทและสมอง

ส่วนสุดท้ายที่สำคัญมากๆ ก็คือ การไม่ก่อให้เกิดภูมิแพ้และอาการแพ้ ทั้งนี้ก็เพราะในนมแพะมีโปรตีนที่คนส่วนใหญ่มักก่อให้เกิดการแพ้ที่น้อยกว่านมวัวในปริมาณถึง 3 เท่า ดังนั้น เด็กคนไหนที่มักเกิดอาการแพ้นมทุกครั้งที่ดื่มน้ำนมวัว ก็ควรที่จะลองหันมาดื่มน้ำนมแพะดูบ้าง ซึ่งอาจจะทำให้โอกาสการเกิดภูมิแพ้สำหรับเด็กเหล่านี้น้อยลงกว่าเดิมได้ มากไปกว่านั้น หากเด็กคนไหนที่มีอาการแพ้แลกโตสในน้ำนมร่วมด้วย ดังจะเห็นว่าเมื่อดื่มนมวัวเข้าไปทีไร ก็มักจะถ่ายออกมาหมดเสียทุกครั้ง ก็สามารถคลายความกังวลใจลงได้เมื่อได้รับประทานนมแพะเข้าไป เพราะนมแพะเป็นอีกหนึ่งชนิดนมที่มีปริมาณน้ำตาลแลคโตสที่น้อยกว่านมวัว การดื่มนมแพะจึงถือเป็นทางเลือกเพิ่มเติมสำหรับ ‘เด็กขี้แพ้’ อีกทางหนึ่งด้วย
นมแพะเป็นอีกหนึ่งแหล่งโปรตีนสำคัญที่มีประโยชน์ต่างๆมากมาย แต่ทั้งนี้การจะเลือกรับประทานนมชนิดใดเข้าไป ไม่ว่าจะเป็นนมวัวหรือนมแพะ ผู้บริโภคหรือคุณแม่ก็ควรจะต้องพิจารณาถึงผลกระทบที่เกิดขึ้นต่อร่างกายด้วย เนื่องจากแต่ละคนก็มีความจำเพาะต่อนมแต่ละชนิดที่ไม่เท่ากัน บางคนอาจจะสามารถดื่มนมวัวได้เป็นอย่างดี แต่ไม่ถูกกับนมแพะเลยสักนิด ในขณะที่บางคนมีอาการแพ้นมวัวเป็นอย่างมาก แต่พอหันมาดื่มนมแพะ อาการแพ้ต่างๆก็หมดไป ซึ่งทั้งสองกรณีนี้สามารถเกิดขึ้นได้ทั้งสิ้น แล้วแต่พื้นฐานการได้รับสารอาหารที่เริ่มต้นขึ้นตั้งแต่อยู่ในครรภ์ของมารดา
แต่หากท่านใดได้ทดลองแล้วว่าตนเองหรือบุตรของตนเองสามารถดื่มนมแพะได้อย่างปลอดภัยมากกว่า และคิดจะหาซื้อนมชนิดนี้ ก็ต้องทำใจยอมรับสักนิดในเรื่องของราคา เพราะเมื่อเปรียบเทียบราคาของนมจากสัตว์ทั้งสองชนิดนี้ ก็จะพบว่าราคาของนมแพะจะค่อนข้างสูงมากกว่านมวัว ทั้งนี้ก็ไม่ใช่เหตุผลที่บอกว่านมแพะมีคุณประโยชน์หรือสารอาหารที่มากกว่าแต่อย่างใด แต่เป็นเหตุผลมาจากกรรมวิธีการผลิตที่มีต้นทุนที่สูกว่านั่นเอง เหตุเนื่องมาจากแพะเป็นสัตว์ที่มีขนาดเล็กมากเมื่อเทียบกับวัว ดังนั้น กำลังการผลิตน้ำนมของแพะจึงมีได้ไม่มากเท่ากับวัว อีกทั้งเกษตรกรไทยส่วนใหญ่ก็ยังไม่นิยมเลี้ยงแพะกันอย่างแพร่หลายเท่ากับการเลี้ยงวัว การที่วัตถุดิบมีปริมาณจํากัดเช่นนี้ จึงบีบให้ราคาของนมแพะสูงขึ้นโดยปริยายนั่นเอง
แต่อย่างน้อย ก็ถือเป็นการเพิ่มทางเลือกใหม่ในการได้รับโปรตีนจากแหล่งอาหารหลายๆแหล่ง แม้ว่าในขณะนี้นมแพะอาจจะยังไม่ได้เป็นที่ต้องการของตลาดเท่าไรนัก ซึ่งหากในอนาคตมีการขยายตัวของธุรกิจเลี้ยงแพะที่มากยิ่งขึ้น คุณก็อาจจะลืมไปเลยก็ได้ว่า คุณนั้นเคยดื่มน้ำนมวัวมาก่อน